ความคิดเห็นที่ 1 ถ้าจะเอาจริงๆ ก็ไม่มีใครรู้หรอกครับว่าในอดีตเกิดอะไรขึ้นอย่างแน่นอน เราทำได้แต่หาหลักฐานจากที่โน่นที่นั่นมาสอบเลียบเคียงกันเท่านั้น ส่วนที่เคยเรียนมา... ส่วนใหญ่อยู่ในแผนการสอนให้เด็กรักชาติครับ จากคุณ : sirnifti - [ 7 เม.ย. 50 13:51:19 ]

ความคิดเห็นที่ 2 ขอคุยกับคุณเชษฐา (มิตรในโลกไซเบอร์) ด้วยประเด็นนี้ (ใครอย่าว่าเป็นการแสดงภูมิหรืออะไรทำนองนั้นเลยนะครับ เพราะผมก็ลอก ๆ เขามาอีกที) คือเรื่องเกี่ยวกับ "คำให้การฯ" ทั้งสองฉบับ "คำให้การชาวกรุงเก่า" และ "คำให้การขุนหลวงหาวัด" หลักฐานทั้งสองชิ้นนี้เป็นที่ยอมรับและเชื่อถือสืบเนื่องกันมา ก็ด้วยเหตุที่มีที่มาจากคำให้การของ "เชลยศึกไทย" ที่ถูกพม่ากวาดต้อนไปภายหลังสงครามคราวเสียกรุงศรีอยุธยาครั้งที่สองในปี พ.ศ. ๒๓๑๐ หมายถึงว่าการให้ปากคำและการจดบันทึกเรื่องราวคราวเสียกรุงฯ ทิ้งระยะห่างจากวันเวลาหรือยุคสมัยนับจากเหตุการณ์ในประวัติศาสตร์ยุคกรุงแตกครั้งแรก (พ.ศ. ๒๑๑๒) ถึง ๒ ศตวรรษโดยประมาณ กระนั้นก็ตามข้อมูลที่มีปรากฏในคำให้การทั้งสองเรื่องดูจะเป็นที่รู้จักแพร่หลายกว้างขวางกว่าข้อมูลที่มีปรากฏในพงศาวดารพม่าเป็นอย่างมาก หนังสือ "ชุดคำให้การเชลยไทย" ปัจจุบันมีด้วยกัน ๓ ฉบับ ฉบับแรก ถูกนำออกตีพิมพ์เผยแพร่โดยโรงพิมพ์หมอสมิธในปี พ.ศ. ๒๔๒๖ ภายใต้ชื่อหนังสือ "ราชพงศาวดารกรุงเก่า" (หนังสือเล่มนี้มีคำอธิบายบนปกหนังสือว่า "หนังสือราชพงษาวดารกรุงเก่า ตามคำให้การขุนหลวงหาวัดประดู่ทรงธรรม ซึ่งทรงพระนามว่า เจ้าฟ้าดอกมะเดื่อ ทรงเรียบเรียงเปนเรื่องพระราชพงษาวดารกรุงศรีอยุธยา แต่ที่ทรงจำได้ ถวายพระเจ้ากรุงรัตนปุระอังวะ" (หาอ่านเพิ่มเติมจาก "หนังสือราชพงษาวดารกรุงเก่า", โรงพิมพ์บางคอแหลม, จุลศักราช ๑๒๔๕)) ฉบับที่สอง นายพลตรีพระยาเทพาธิบดี (เจิ่น บุนนาค) ได้พิมพ์แจกในงานปลงศพ นายพันตรี หลวงพิทักษ์นฤเบศร์ ผู้บิดา และต่อมา นายเล็ก มหาดเล็ก ได้พิมพ์ซ้ำอีกครั้งหนึ่ง เป็นการพิมพ์ครั้งที่ ๒ (ปีมะโรง พ.ศ. ๒๔๕๙) เพื่อแจกในงานปลงศพ เหยี่ยน พุกกณานนท์ โดยให้ชื่อว่า "คำให้การขุนหลวงหาวัด ฉบับหลวง" (หนังสือเล่มนี้สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ประทานอรรถาธิบายว่าชื่อเรื่องเดิมมิได้เรียกว่า "คำให้การขุนหลวงหาวัด" แต่เรียกว่า "พระราชพงศาวดารแปลจากภาษารามัญ" ด้วยแปลขึ้นจากภาษารามัญ) ฉบับที่สาม พระยาเจริญราชธน (มิ้น เลาหเสรษฐี) ได้เป็นผู้จัดพิมพ์แจกในงานศพ อิ่ม จ.จ. ผู้มารดาในปี พ.ศ. ๒๔๕๗ โดยใช้ชื่อ "คำให้การชาวกรุงเก่า" (หนังสือเล่มนี้ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ประทานอรรถาธิบายในการพิมพ์ครั้งแรกว่า หอพระสมุดวชิรญาณได้ต้นฉบับมาจากเมืองพม่าเมื่อ พ.ศ. ๒๔๕๔ โดยนายทอ เซียงโก (Mr. Taw Sein Ko) ซึ่งเป็นบรรณารักษ์หอสมุดของรัฐบาลอังกฤษที่เมืองร่างกุ้งเป็นผู้ช่วยจัดคัดต้นฉบับส่งมาให้ เมื่อได้มาแล้วจึงมอบหมายให้มองตอแปลออกเป้นภาษาไทย ซึ่งแล้วเสร็จในปี พ.ศ. ๒๔๕๕ และเหตุที่ให้ชื่อเสียใหม่ว่า "คำให้การชาวกรุงเก่า" แทนที่จะเป็น "คำให้การขุนหลวงหาวัด" ก็ด้วยสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพทรงเห็นว่า หนังสือเล่มนี้ "รู้แน่ว่าเป็นคำให้การของคนหลายคน มิใช่แต่ขุนหลวงหาวัดพระองค์เดียว กรรมการหอพระสมุดฯ จึงได้ตกลงให้เรียกชื่อหนังสือเล่มนี้ว่า 'คำให้การชาวกรุงเก่า' " คำให้การชาวกรุงเก่านี้ ชื่อเดิมที่ปรากฏในหลักฐานที่จารไว้ในใบลาน คือ โยธยา ยาสะเวง (Yodaya Yazawin) แปลว่า "พงศาวดารอยุธยา" แต่ที่สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพทรงเปลี่ยนชื่อเสียใหม่ก็ด้วยได้รับคำชี้แจงจากหอสมุดเมืองร่างกุ้งว่า "พงศาวดารสยามฉบับนี้ รัฐบาลอังกฤษพบในหอหลวง ในพระราชวังของพระเจ้าแผ่นดินพม่าที่เมืองมันดะเล ครั้งตีเมืองพม่าได้เมื่อ พ.ศ. ๒๔๒๙ และอธิบายต่อมาว่า หนังสือเรื่องนี้พวกขุนนางพม่าชี้แจงว่า พระเจ้าอังวะให้เรียบเรียงจากคำให้การของพวกไทยที่ได้ไปเมื่อครั้งตีกรุงศรีอยุธยา" (รายละเอียดหาอ่านเพิ่มเติมได้จาก "อธิบายเรื่องคำให้การชาวกรุงเก่า" และ "คำอธิบาย", คำให้การขุนหลวงหาวัด (ฉบับหลวง) ซึ่งเป็นพระนิพนธ์ของสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ, "คำให้การชาวกรุงเก่า คำให้การขุนหลวงหาวัด และพระราชพงศาวดารกรุงเก่า ฉบับหลวงประเสริฐอักษรนิติ์ (กรุงเทพมหานคร : คลังวิทยา, ๒๕๑๕) หน้า (๑)-(๑๐) และ ๒๙๓-๒๙๘) (ปัจจุบันนักวิชาการส่วนใหญ่ยังไม่เคยได้เห็นต้นฉบับภาษาพม่า อันเป็นต้นเค้าของหนังสือ "คำให้การชาวกรุงเก่า" การใช้ข้อมูลที่ผ่านมาจึงเป็นการใช้จากต้นฉบับที่ถูกแปลเป็นภาษาไทยโดยมองตอ) หนังสือชุดคำให้การเชลยไทยซึ่งปรากฏตีพิมพ์ด้วยกันทั้งสิ้น ๓ สำนวน คือ "คำให้การขุนหลวงหาวัด (ฉบับโรงพิมพ์หมอสมิธ)", "คำให้การขุนหลวงหาวัด ฉบับหลวง" และ "คำให้การชาวกรุงเก่า" นี้ มีอยู่เพียง ๒ สำนวนที่ถูกตีพิมพ์แพร่หลายอีกในภายหลัง จนเป็นที่รู้จักรับรู้ในแวดวงประวัติศาสตร์คือ ๑. คำให้การขุนหลวงหาวัด ฉบับหลวง ๒. คำให้การชาวกรุงเก่า ส่วน "คำให้การขุนหลวงหาวัด (ฉบับโรงพิมพ์หมอสมิธ)" นั้น สันนิษฐานว่าอาจจะมิได้ถูกตีพิมพ์เผยแพร่อีก ทั้งนี้ อาจเป็นด้วยปราชญ์โบราณ อันมี สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ เป็นอาทิ ทรงตำหนิว่า "เมื่ออ่านดูด้วยความพิจารณา เห็นทั้งเนื้อเรื่องแลถ้อยคำวิปลาศคลาดเคลื่อนมากนัก" แต่พระวิจารณ์ดังกล่าวขัดกับถ้อยแถลงของหมอสมิธที่ยืนยันไว้ในส่วนคำนำของหนังสือว่า "หนังสือฉบับนี้คิดเปนสมุดไทย ๑๑ เล่ม ได้รวมตีพิมพ์เปนสมุดฝรั่งเล่มหนึ่ง ข้าพเจ้าครูสมิทได้สอบทานหนังสือฉบับนี้ กับฉบับของสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงษ แลฉบับของนายกุหลาบ ข้าพเจ้าเหนว่าเนื้อความถูกต้องทั้ง ๓ ฉบับแล้ว แต่ตัวอักษรพิมพ์นี้ยังใช้ไม่สู้ถูกต้องคลาดเคลื่อน ไม่ถูกกับแบบแผนอยู่บ้าง เพราะเมื่อตีพิมพ์หนังสือฉบับนี้ตัวข้าพเจ้าแลครูในโรงพิมพ์มีธุระมาก ไม่มีเวลาจะตรวจ หนังสือฉบับนี้จึ่งใช้อักษรผิดไปหลายแห่ง ข้าพเจ้าจะขออะไภยแก่ท่าน ผู้ที่ได้อ่านหนังสือนี้ อย่ามีความเสียใจที่ใช้อักษรผิดเล็กน้อยนั้นเลย ขอท่านผู้ที่ได้อ่านได้ฟังหนังสือฉบับนี้ จงมีความไว้ใจได้ว่า เนื้อความในหนังสือฉบับนี้ถูกต้องกับฉบับเดิมทุกข้อทุกประการแล้ว เพราะข้าพเจ้าครูสมิทได้สอบทานเนื้อความเอง" (ข้อมูลอ้างอิง หนังสือ "การเมืองในประวัติศาสตร์ราชสำนัก หงสาวดี-ศรีอยุธยา พระสุพรรณกัลยา จากตำนาน สู่หน้าประวัติศาสตร์" โดย ดร. สุเนตร ชุตินธรานนท์ ภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย) ส่วนที่คุณเชษฐาถามว่าประวัติศาสตร์ "ในบทเรียน" จะถือฉบับไหน ผมก็ไม่แน่ใจนะครับ แต่ถ้าสมัยผมเป็นนักเรียนน่าจะเป็นฉบับพระราชหัตถเลขาครับ หมายเหตุ มีการแก้ไขข้อความเนื่องจากการพิมพ์ผิดตกหล่นของผมเอง แก้ไขเมื่อ 07 เม.ย. 50 14:38:22 แก้ไขเมื่อ 07 เม.ย. 50 14:37:51 จากคุณ : วศินสุข - [ 7 เม.ย. 50 14:17:37 ]

ความคิดเห็นที่ 3 คุณเชษฐาอ่านตรงที่บุเรงนองไปสังหารลูกที่เกิดกับพระพี่นางของพระนเรศวร จะสังเกตได้ว่า เพศของลูก ต่างกับของฉบับพระราชหัตถเลขาด้วย เรื่องขยันเป็นเยี่ยมนี่ ต้องยกให้พี่วศินสุขอีกคน ขอบคุณครับ จากคุณ : NickyNick - [ 7 เม.ย. 50 15:01:46 ]

ความคิดเห็นที่ 4 ขอบคุณคุณวศินสุขครับ ได้รับความกระจ่างทุกครั้งที่อ่านความเห็นคุณ จากคุณ : เชษฐา - [ 8 เม.ย. 50 03:11:14 ]

ความคิดเห็นที่ 5 ผมได้พงศาวดารฉบับวันวลิตมาจากงานหนังสือ เหมือนกันครับคือไม่เหมือนกันเลย จากคุณ : หงสาวดี - [ 9 เม.ย. 50 17:36:59 ]

ความคิดเห็นที่ 6 "นายวัน วลิต" นั้น แกมีชื่อตามเอกสารฮอลันดาว่า "Jeremias Van Vliet" (เยเรเมียส ฟอน ฟลีต แต่สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพทรงเรียกให้คุ้นหูคนไทยว่า "วัน วลิต") เป็นเจ้าหน้าที่ของห้างค้าขายของฮอลันดาชื่อ บริษัท อีสต์ อินเดีย เคยถูกส่งตัวไปทำงานที่ชวา และญี่ปุ่น แล้วจึงได้เข้ามาทำงานของห้างที่กรุงศรีอยุธยาใน พ.ศ. ๒๑๗๖ ในแผ่นดินพระเจ้าปราสาททอง วัน วลิต อยู่ ณ กรุงศรีอยุธยาจนถึง พ.ศ. ๒๑๘๕ เป็นเวลานานพอสมควรที่จะรู้หนังสือไทยและพูดภาษาไทยได้คล่อง เพราะฝรั่งสมัยนั้นมักจะมีเมียไทย วัน วลิต ออกจากกรุงศรีอยุธยาไปรับตำแหน่งที่สูงกว่าเดิม คือไปเป็นผู้ว่าราชการเมืองมะละกา ซึ่งสมัยนั้นเป็นอาณานิคมของฮอลันดา ก่อนไป วัน วลิต ได้ถวายเด็กฮอลันดาไว้เป็นมหาดเล็กพระเจ้าปราสาททอง ๔ คน เด็ก ๔ คนนี้ต่อมาจะเป็นตายร้ายดีประการใดไม่ปรากฏ ในขณะที่อยู่เมืองไทยนั้น วัน วลิตได้เขียนหนังสือไว้หลายเรื่อง เรื่องแรกที่เขียนนั้นได้เขียนในปีที่มาถึงกรุงศรีอยุธยา คือ Description of the Kingdom of Siam (การพรรณนาเรื่องราชอาณาจักรสยาม) เรื่องที่สองคือเรื่อง The Short History of the Kings of Siam (พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาโดยสังเขป) ซึ่งเขียนขึ้นในต้นปี พ.ศ. ๒๑๘๓ และในปลายปีเดียวกันนั้น ก็ได้เขียนหนังสือขึ้นอีกเล่มหนึ่งชื่อ The Historical Account of the War of Succession following the death of King Pra Interajatsia, 22nd King of Ayuthian Dynasty (รายงานทางประวัติศาสตร์เกี่ยวกับสงครามสืบราชสมบัติหลังจากสมเด็จพระอินทรราชา พระเจ้าแผ่นดินองค์ที่ ๒๒ แห่งกรุงศรีอยุธยา หนังสือเล่มแรกได้แปลเป็นภาษาไทยนานแล้ว ส่วนหนังสือเล่มหลัง อาจารย์นันทา วรเนติวงศ์ ศ.บ. (โบราณคดี) แห่งแผนกแปลและเรียบเรียง กองวรรณคดีและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร ได้แปลขึ้นใน พ.ศ. ๒๕๐๗ และจัดพิมพ์เผยแพร่แล้วในประชุมพงศาวดารภาคที่ ๗๙ สำหรับเล่มที่คุณหงสาวดีอ่านนั้นน่าจะเป็นเล่มที่สอง ซึ่งสยามสมาคมได้เคยจัดพิมพ์ขึ้นเป็นครั้งแรกสองภาษา คือภาษาฮอลันดา (ต้นฉบับเดิม) กับภาษาอังกฤษ (ซึ่งเป็นคำแปล) โดยมีผู้แปลเป็นภาษาไทยคือ "วนาศรี สามเสน" โดยมี ศาสตราจารย์ ดร. ประเสริฐ ณ นคร เป็นผู้ตรวจ สำนักนายกรัฐมนตรี เป็นผู้พิมพ์จำหน่าย ก่อนหน้านี้มีผู้แปลคือ ม.ร.ว. ศุภวัธน์ เกษมศรี แต่ได้พิมพ์ในจำนวนจำกัด พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาโดยสังเขปนี้เขียนขึ้นใน พ.ศ. ๒๑๘๓ ก่อนพระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาฉบับหลวงประเสริฐอักษรนิติ์ถึง ๔๐ ปี จึงนับเป็นพระราชพงศาวดารที่เก่าที่สุดที่เราค้นพบถึงปัจจุบันนี้ โดยการเขียนพระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยาของวัน วลิต ได้อ้างว่าได้ค้นจากจดหมายเหตุเก่า ๆ บ้าง และได้สอบถามเรื่องราวจากคนไทยบ้าง มีลักษณะเหมือนพระราชพงศาวดารฉบับอื่น ๆ อยู่อย่างหนึ่ง คือ เหตุการณ์ต่าง ๆ ตั้งแต่สร้างกรุงลงมาได้จดบันทึกไว้แต่สั้น ๆ โดยสังเขปทุกรัชกาล แต่มาเริ่มมีรายละเอียดพิสดารตั้งแต่แผ่นดินสมเด็จพระมหาจักรพรรดิลงมา น่าสังเกตุว่า เรื่องของ "สมเด็จพระสุริโยทัย" ที่พระราชพงศาวดารฉบับ วัน วลิต ไม่มี คงมีแต่ "พระสุวัฒน์" (Prae Souwat) ที่ทรงเป็น "แม่ยาย" ของสมเด็จพระมหาธรรมราชา หรือขุนพิเรนทรเทพ การสอบถามเรื่องราวจากคนไทยนั้น วัน วลิต คงจะถามจากคนที่มีอายุ และพระสงฆ์ที่รู้เหตุการณ์ และที่สำคัญก็คือ วัน วลิต ได้เขียนหนังสือเล่มนี้ขึ้นหลังสมเด็จพระนเรศ (Phra Naresr ลงพิมพ์ในสมุดไทยว่า Phas Narit) เสด็จสวรรคตแล้วเพียง ๔๕ ถึง ๕๐ ปีเท่านั้น ดังนั้น เหตุการณ์ต่าง ๆ เกี่ยวกับพระนเรศราชาธิราชจึงคงจะอยู่ในความทรงจำของคนทั่วไปอยู่ ด้วยเหตุนี้ นักวิชาการประวัติศาสตร์ในปัจจุบันจึงได้ยกย่องพระราชพงศาวดารฯ ของวัน วลิต ว่าเป็น "เอกสารชั้นต้น" เนื่องจากเป็นการจดบันทึกที่ใกล้เคียงกับเหตุการณ์มากที่สุด (เท่าที่ค้นได้ในขณะนี้) และตัวบุคคลที่เกี่ยวข้องในรัชสมัยสมเด็จพระนเรศยังคงมีชีวิตอยู่จนวัน วลิต สามารถบันทึกเรื่องราวจากปากคำได้อย่างมีเหตุผล ส่วนพระราชพงศาวดารที่มีการชำระในภายหลังจัดเป็น "เอกสารชั้นรอง" ซึ่งนักวิชาการประวัติศาสตร์ปัจจุบันถือว่ามีความน่าเชื่อถือในหลักวิชาการของข้อมูลน้อยกว่า ข้อมูลอ้างอิง ๑. หนังสือ "กฤษฎาภินิหาร อันบดบังมิได้" โดย ม.ร.ว. คึกฤทธิ์ ปราโมช, กรุงเทพฯ, ๒๕๑๙. ๒. หนังสือ "การเมืองเรื่อง พระสุริโยทัย" โดย อาจารย์เทพมนตรี ลิมปพยอม, นนทบุรี, ๒๕๔๔. แก้ไขเมื่อ 09 เม.ย. 50 22:38:38 จากคุณ : วศินสุข - [ 9 เม.ย. 50 22:28:18 ]

ความคิดเห็นที่ 7 ที่คุณ NickyNick  # ๓   กล่าวว่า "บุเรงนองไปสังหารลูกที่เกิดกับพระพี่นางของพระนเรศวร"  ผู้ที่ไปสังหารลูกของพระสุพรรณกัลยาน่าจะเป็นนันทบุเรงมากกกว่า เนื่องด้วยเหตุการณ์นี้เกิดขึ้นหลังจากเหตุการณ์ยุทธหัตถีระหว่างสมเด็จพระนเรศวรและพระมหาอุปราชา ขณะนั้นบุเรงนองเสียชีวิตไปแล้ว คำให้การของขุนหลวงหาวัด มีว่า "ฝ่ายรามัญจึ่งเชิญพระศพอุปราชานั้นใส่บนราชยานแล้วก็กลับมาสู่ยังเมืองหงสา แล้วก็เข้าไปกราบทูลเรื่องราวซึ่งข้อที่อุปราชากับพระนเรศร์ได้รบกันจนบรรลัยนั้น ส่วนพระเจ้าหงสาก็มิขอฟังความที่เสนาทูลดังนั้นได้ จึ่งมีพระโองการให้นายเพชฌฆาฏ ให้เอาเสนามอญเหล่านี้กับทั้งเจ็ดชั่วโคตรด้วยกันทั้งสิ้น ให้เอาไม้ลำทำตับเข้าแล้วให้ปิ้งเพลิงเสียทั้งเจ็ดชั่วโคตร แล้วให้ทำพลีกรรมเทวดา นายเพชฌฆาฏก็เอาตัวเสนาไปแล้ว ก็ทำตามมีรับสั่งทั้งสิ้น ส่วนพระเจ้าหงสาก็ทรงพระโกรธยิ่งนัก ก็เสด็จเข้าไปในพระราชฐาน จึงเห็นองค์พระพี่นางพระนเรศร์นั้นประทม ให้อยู่พระราชโอรสเสวยนมอยู่ที่ในที่ พระเจ้าหงสาจึ่งฟันด้วยพระแสง ก็ถูกทั้งพระมารดาและพระราชโอรสทั้งสององค์ก็ถึงแก่ความพิราลัยไปด้วยกันทั้งสององค์ ด้วยพระเจ้าหงสาทรงพระโกรธยิ่งนักมิทันจะผันผ่อนได้" คำให้การชาวกรุงเก่า มีว่า "พระเจ้าหงสาวดีก็ทรงพระพิโรธ รับสั่งให้เอาตัวนายทัพนายกองที่ไปกับพระมหาอุปราชนั้น ใส่คาย่างไฟให้ตายสิ้น แต่เท่านั้นยังไม่คลายพระพิโรธ จึงเสด็จไปสู่ตำหนักพระสุวรรณกัลยา เอาพระแสงฟันพระนางสุวรรณกัลยากับพระราชธิดาของพระองค์สิ้นพระชนม์ทั้ง ๒ พระองค์" จากคุณ : เพ็ญชมพู - [ 10 เม.ย. 50 10:34:58 ]

ความคิดเห็นที่ 8 ขอบคุณมากครับ ที่กรุณาช่วยแก้ไข อ่านมาเกินสิบปีแล้ว เลือนๆ ไป ถ้าปล่อยผมคนเดียวไปเรื่อยๆ ข้อมูลอาจเพี้ยนไปบ้าง ขอบคุณจากใจจริงๆ ครับ ช่วงนี้อยากตามกระแสหลายๆ อย่าง เช่น ภาพยนตร์ของท่านมุ้ยที่ดังๆ ก็ไม่ได้ตามไปดู ไม่มีเวลาด้วย จึงไม่ได้ฟื้นความหลังกะเค้า และอีกอย่าง กลัวจะเป็นแบบเรื่องสุริโยไท ดูไปปิดหน้าไปแทบทั้งเรื่อง ตอนนั้นอุ้มลูกไปดูในโรงด้วย ไม่มีใครเลี้ยง ถ้าลูกรู้เรื่องก็คงจะไม่เอาเข้าไปด้วยหรอก ฉากโหดเหลือเกิน ยิ่งบางฉากพระสนมกำนัลนางใน เป็นหญิงด้วย ทำไมถึงเชือดคอคนกันง่ายจัง จึงเรียนมาเพื่อทราบ และโปรดพิจารณา จากคุณ : NickyNick - [ 10 เม.ย. 50 11:54:54 ]

ความคิดเห็นที่ 9 ขอบคุณครับ จากคุณ : ดร คลองตาล - [ 30 ธ.ค. 50 06:36:08 ]